بخشی از بازار اجاره آپارتمان به خاطر دو تحول اجتماعی خانواده‌ها، با اجاره‌بها کنار آمده است؛ «اجاره‌نشینی مجردی» نتیجه افزایش سن‌ازدواج و نرخ طلاق است که چون پرداخت اجاره‌بها برای این گروه راحت‌تر است، هم‌اکنون گروهی از موجران در زمان فایلینگ ملک‌شان در بنگاه شرط «فقط اجاره به مجرد» را برای دلال تعیین می‌کنند.تحقیقات درباره علت تمایل اجاره به خانوارهای تک‌نفره نشان می‌دهد: کشش این دسته از مستاجران برای پذیرش اجاره‌بها بدون اصرار به تخفیف یا تعدیل نرخ، به مراتب بیشتر از زوج‌ها و خانواده‌های پرنفر است.
افزایش سن‌ازدواج بازار اجاره را تحت‌تاثیر قرار داد
کاهش بُعد اجاره‌نشین‌های پایتخت
مشاوران‌املاک می‌گویند کشش مجردها در پذیرش اجاره‌بها بیشتر از خانواده‌ها است
ضوابط اتحادیه‌املاک برای اجاره‌داری تک‌بُعدی
دو تحول اجتماعی خانواده‌ها در شهرهای بزرگ تغییرات جالبی روی بازار اجاره مسکن گذاشته، که حاصل آن بیشتر از آنکه از هزینه مستاجر بکاهد، برای موجران فاید‌ه‌دار شده است.
تغییراتی که در بازار اجاره به دلیل پررنگ‌شدن طی دست‌کم یک‌سال اخیر، برای مشاوران‌املاک قابل مشاهده شده، عبارت است از: «کاهش بُعد اجاره‌نشین‌ها در مناطقی از تهران از حالت معمولی یک خانوار به حالت تک‌نفره».
اجاره‌نشینی مجردی نتیجه افزایش سن‌ازدواج و در عین حال نرخ طلاق است که چون پرداخت اجاره‌بها برای این گروه راحت‌تر از بقیه است، در حال حاضر بخشی از مالکان آپارتمان‌های اجاره‌ای در زمان فایلینگ ملک‌شان در بنگاه شرط «فقط اجاره به مجرد» را برای دلال تعیین می‌کنند.
تحقیقات درباره علت تمایل اجاره آپارتمان به خانوارهای تک‌نفره نشان می‌دهد: کشش این دسته از خانوار‌ها برای پذیرش اجاره‌بها بدون اصرار به تخفیف یا تعدیل نرخ، به مراتب بیشتر از زوج‌ها و خانواده‌های پرنفر است.
از سوی دیگر در بازار اجاره آپارتمان در شرایطی که واحدهای کم‌متراژ -کمتر از 70 مترمربع- با فراوانی تقاضا از جانب زوج‌های دونفره روبه‌رو است، کمبود تقاضا برای واحدهای کمی بزرگ‌تر عملا با جایگزینی خانوارهای تک‌بُعدی جبران شده است.
مشاوران‌املاک می‌گویند: مجردها اغلب به دنبال واحدهای نه چندان کوچک هستند و چون میانگین هزینه‌زندگی برای این افراد پایین است، پرداخت اجاره‌بها برایشان راحت‌تر است.
براساس بررسی میدانی از بنگاه‌های املاک شهر تهران از هر 12 تا 13 نفر متقاضی اجاره آپارتمان، بین یک تا دو نفر مجرد هستند. در حال حاضر ماهانه در هر یک از بنگاه‌های مسکن به‌طور میانگین بین 2 تا 5 فقره قرارداد اجاره تنظیم و منعقد می‌شود.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد» به رغم جذابیت مستاجران مجرد برای موجران، محدودیت‌هایی برای اجاره‌داری در این قسمت از بازار وجود دارد.
اتحادیه مشاوران‌املاک در این باره اعلام کرده است: بنگاه‌های مسکن قبل از انجام معامله برای اجاره‌نشین‌های مجرد لازم است نسبت به شغل یا تحصیل افراد مطلع شوند و در عین حال یک نسخه از برگه قرارداد اجاره این افراد را به اتحادیه تحویل دهند.
در بازار رهن و اجاره واحدهای مسکونی در تهران حجم مستاجران مجرد و مطلقه در مقایسه با سال‌های گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است.
ناگفته نماند که اغلب موجرانی که واحدهای خود را به این دسته از افراد اجاره می‌دهند، اظهار می‌کنند که مایل به این نوع عقد قرارداد نیستند و تنها از سر اجبار و ناچاری تن به این کار می‌دهند و برخی از مالکانی که تصمیم دارند واحدشان را به غیر از خانواده و زوج اجاره دهند شروط خاصی را برای متقاضیان مجرد تعیین می‌کنند که اگر مستاجر مذکور از شرط‌های لازم برخوردار نباشد از وی سلب صلاحیت خواهد شد.
همچنین از سوی دیگر، عده‌ای از بنگاهداران معتقد هستند که حضور مستاجران مجرد به دلیل استقبال مالکان از آنها در بازار اجاره نیست بلکه میزان تقاضا از سوی مجردها و مطلقه‌ها به اندازه‌ای رشد پیدا کرده که حجمی از متقاضیان بازار اجاره را آنها تشکیل می‌دهند.
واهمه از حضور مالک در آپارتمان؟
یکی از مشاوران املاک فعال در محله زعفرانیه درباره شرط انتخاب یک واحد مسکونی از سوی مستاجران مجرد به «دنیای اقتصاد» گفت: اکثر این دسته از مستاجران به دنبال واحدهای متراژ بزرگ و لوکس نیستند همین که واحدشان از امکانات عادی همچون پارکینگ و آسانسور بهره مند باشد آن را کافی می‌دانند اما در اولویت انتخاب شان به سکونت مالک در آپارتمان اهمیت می‌دهند زیرا آنها ترجیح می‌دهند در آپارتمانی سکونت داشته باشند که موجرشان را وقت و بی‌وقت ملاقات نکنند و تحت نظارت نباشند.
شریفی در ادامه افزود: البته مالکان در بازار اجاره اصراری به اجاره واحدشان به افراد مجرد ندارند زیرا آنها تمایل به شنیدن شکایات همسایه‌ها از مستاجران‌شان ندارند اما گاهی مجبور به انتخاب چنین مستاجرانی می‌شوند حال ممکن است واحد استیجاری شان به اندازه یک سوئیت باشد و برای یک خانواده و حتی زوج مناسب نباشد یا اینکه مستاجر مجرد اجاره بهای کاذب اعلام شده مالک را بی‌چون و چرا قبول کند.
تعیین شروط برای انتخاب مستاجر مجرد
عده‌ای از مالکان که قصد دارند واحد خود را به مستاجران مجرد یا مطلقه اجاره دهند شرط‌هایی را در فایل اجاره ذکر می‌کنند که اگر مستاجر بر اساس آنها تعیین صلاحیت شود می‌تواند واحد فوق را اجاره کند.
مشاور املاکی در شرق تهران در منطقه پیروزی با افزودن به این مطلب، گفت : منع از استعمال دخانیات و مواد مخدر، در حین خدمت سربازی نباشد، بالغ باشد و مهم تر اینکه کارمند دولتی باشد و آدرس محل کار و استعلام از آن قابل امکان باشد، اینها نمونه شروطی است که موجران برای مستاجران مجرد تعیین می‌کنند.
وی تصریح کرد: تعداد مالکانی که حتی با این شرایط راضی باشند واحدشان را اجاره دهند بسیار کم است زیرا آنها به خاطر امنیت دیگر ساکنان و دوری از دردسر به سختی رضایت‌شان جلب می‌شود. حسینی در ادامه عنوان کرد: اکثر این دسته از مستاجران به دنبال واحدهایی با متراژ کوچک بین 35 تا 40 متر مربع هستند. البته عده‌ای از مستاجران مجرد 2 یا 3 نفری واحد مورد نظرشان را اجاره می‌کنند به همین خاطر مبلغ رهن یا اجاره ماهانه بین همه آنها تقسیم می‌شود.
واحدهای درجه 3 مختص مستاجران مجرد
از طرف دیگر دلالی در بازار مسکن شهرک غرب درباره وضعیت مستاجران مجرد در بازار اجاره اظهار کرد: معمولا واحدهایی که به اصطلاح رنگ و رو ندارند بعید به نظر می‌رسد خانواده‌ها یا زوج‌هایی که از لحاظ مالی برای پرداخت اجاره بها مشکلی ندارند آن را اجاره کنند به همین دلیل این دسته از واحدهای مسکونی در اختیار افراد مجرد گذاشته می‌شود. نیما تاکید کرد: البته عده‌ای از مستاجران مجرد هم راضی نمی شوند در هر واحدی اجاره نشین باشند اما عمده مستاجران واحدهای 70 تا 80 متری را انتخاب می‌کنند و سعی می‌کنند واحد مورد نظرشان در محله‌های خلوت و به اصطلاح دنج باشد.
وی افزایش سن ازدواج و همچنین رشد آمار طلاق و از سوی دیگر تغییر بافت فرهنگی را دلیلی بر صعود منحنی افراد مجرد در بازار مسکن را اعلام کرد.
آخرین اولویت اجاره در بازار مسکن با مجردها
در منطقه پونک موجران سعی دارند تا جایی که امکان دارد واحدهای خود را به افراد مجرد اجاره ندهند چراکه از دید مالکان سابقه این دسته از متقاضیان در بازار اجاره درخشان نیست و به دلیل دردسرهایی که امکان دارد مستاجران مجرد برای صاحب ملک یا دیگر ساکنان ایجاد کنند، آنها رغبتی به مستاجران مجرد ندارند. بنگاهداری دراین باره تصریح کرد: حتی برخی از موجران راضی هستند اجاره بهای واحدشان را کمتر از نرخ معقول اعلام کنند تا یک زوج توانایی اجاره آن را داشته باشند تا اینکه یک مستاجر مجرد بدون مشکل نقدینگی بخواهد آن واحد را اجاره کند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر بیشتر مستاجران در این محدوده این روزها واحدهای 40 تا 50 متری را برای اجاره می‌پسندند.
این مشاور املاک با توجه به شرایط حاضر در بازار اظهار می‌کند که خانواده‌ها در مقایسه با افراد مجرد خوش حساب‌تر هستند و این موضوع یکی دیگر از دلایلی است که مالکان مستاجران مجرد را در آخرین اولویت قرار می‌دهند. عده دیگری از دلالان بازار مسکن براین باورند به دلیل اینکه امنیت در جامعه امروزی نسبت به گذشته کاهش یافته است موجران خانواده‌ها و زوج‌ها را که قابل اطمینان‌تر می‌دانند به عنوان مستاجران خود انتخاب می‌کنند اما به هرحال با این تفاسیر مستاجران مجرد در بازار اجاره لنگ نمی‌مانند شاید لازم باشد بیش از مستاجران دیگر زمان بیشتری برای جست‌وجو بگذارند اما در نهایت واحدی را اجاره خواهند کرد. نظر معاون بازرسی درباره اجاره‌نشین‌های مجرد
مرتضی تمدن استاندار تهران اخیرا در مصاحبه‌ای بخشی از علل افزایش سوئیت‌های مجردی را شرایط «تحصیلی» و «اشتغال» افراد عنوان کرده بود و در عین حال اظهارنظر در حوزه آسیب‌های اجتماعی افزایش سوئیت‌های مجردی را منوط به داشتن اسناد آماری و تحقیقات میدانی دانسته بود.
در این باره معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره تقاضای مستاجران مجرد و مطلقه در بازار مسکن به «دنیای اقتصاد» گفت: حضور افراد مجرد در بازار اجاره مسکن به عنوان یک آسیب اجتماعی تلقی می‌شود که بخشی از این مساله متاسفانه به آمار طلاق که رو به رشد است، مربوط است و از طرف دیگر استقلال مالی جوانان و همچنین اختلاف سطح فرهنگی بین نسل‌ها باعث شده تا حجم مجردها در سطح جامعه در حال افزایش باشد که این موضوع گریبان گیر بازار اجاره مسکن نیز شده است. حسام عقبائی در ادامه خاطرنشان کرد: حضور افراد مجرد و مطلقه در بازار مسکن نوعی تقاضا محسوب می‌شود و سرکوب آن به دلیل شرعی و قانونی محال و نادرست است. وی تاکید کرد: به مشاوران املاک گوشزد شده است که از ارائه خدمات به آن دسته از مستاجران مجرد یا مطلقه‌ای که ناهنجار و ناسازگار هستند و در عین حال شناسایی آنها از هر لحاظ با شک و شبه همراه است، خودداری کنند، اما به طور کلی فعالان بازار مسکن برای مستاجران مجردی که احراز هویت و شغل آنها به سادگی و صراحت انجام می‌شود با منعی روبه‌رو نیستند و ممانعتی برای راهنمایی شان وجود ندارند و می‌توانند قرارداد تنظیم کنند. معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران همچنین اظهار کرد: بنگاهداران مسکن درباره واحدی که به عنوان سکونت مجردها معرفی می‌کنند باید با اتحادیه املاک در میان بگذارند که برای مثال آپارتمانی با آدرس و مشخصات کامل را به فردی با هویت مشخصی اجاره داده‌اند.