اعتدال: امروز در مراسم تودیع وزیر ارتباطات و معارفه نیکزاد به عنوان سرپرست جدید این وزارت خانه، علی نیکزاد اشاره کرده است که پروژه های بومی کردن اینترنت و حوزه آی تی در کشور در دوران سرپرستی وی همچنان ادامه خواهد داشت. این در حالی است که نوع نگرش دولت نهم و دهم به این موضوع به گونه ای بوده است که افکار عمومی در داخل کشور این پروژه را به عنوان محدودیتی اساسی در ارتباطات بین‌المللی به حساب آورده‌اند. واقعیت پشت ملی کردن حوزه آتی چیست؟
به گزارش تابناک، علی نیکزاد وزیر راه و شهرسازی امروز در مراسم تودیع وزیر ارتباطات – که البته رضا تقی پور غایب آن بود – اشاره کرده است: شبکه ملی اطلاعات، ایمیل بومی، بومی سازی سیستم عامل، موتور جستجوی بومی و پروژه‌‌هایی از این دست با استفاده از منابع و منافع بخش خصوصی مورد حمایت قرار خواهد گرفت.
از زمان شروع شدن بحث‌ها پیرامون راه اندازی اینترنت بومی و ملی و در واقع بومی سازی حوزه آی تی کشور با ابزاری همچون موتور جستجوی ملی، ای میل ملی و سیستم عامل ملی، افکار عمومی در داخل همواره با این ذهنیت به این مسائل نگاه کرده‌اند که همه این‌ها به معنی ایجاد محدودیت در استفاده از حوزه آی تی و کنترل بیشتر بر ارتباطات شهروندان است.
این مسئله ای است که هنوز به قوت خود باقی است. هرچند رضا تقی پور وزیر سابق ارتباطات کشور خنثی کردن تهدیدات سایبری از سوی دشمنان نظام را همواره به عنوان توجیهی برای این پروژه‌ها عنوان می‌کرد، اما افکار عمومی نظر دیگری در این خصوص دارند.
احمد معتمدی، وزیر ارتباطات دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی، در گفتگو با تابناک، که دیروز بخشی از آن منتشر شد، نگاه دیگری به مسئله بومی سازی حوزه آی تی در داخل کشور دارد.
نگاهی متفاوت به بحث بومی سازی
وی معتقد است: از دو منظر می‌توان به این امر نگاه کرد. اول اینکه باید قطعاً حساس باشیم با توجه به دشمنی‌های موجود علیه کشور، این بحث مهم و خوبی است. بعد از یازده سپتامبر شک نکنید که اکنون آمریکا ده برابر ما بر ارتباطات شهروندانش تسلط دارد. ما باید حساس باشیم. به وجود آوردن امکاناتی که اگر مشکلی پیش آمد و قطعی ایجاد شد اینترنت ملی و ارتباطات داخلی به هم نریزد نیز لازم است. ما هم بر روی این موضوع حساس بودیم و آن را ضروری می‌دانستیم. با این تفاوت که سر و صدایی نمی‌کردیم تا التهابی در میان مردم ایجاد نشود.
معتمدی اشاره می‌کند که: مردم در آمریکا ده برابر زیر زره بین هستند ولی این احساس در میان شهروندان این کشور به هیچ وجه به این اندازه نیست. اکنون در داخل کشور همه تصور می‌کنند که تمام ارتباطات آن‌ها تحت کنترل است در صورتی که اگر هم بخواهیم اصلاً امکان این اقدام وجود ندارد. ما این احساس عدم امنیت را اکنون در جامعه به وجود آورده‌ایم و بد عملکرده ایم. حساسیت درست اما راهکارها اشتباه بوده است.
معتمدی با اشاره به لزوم کنترل حاکمیتی بر ارتباطات برای مقابله با تهدیدات دشمنان، می‌گوید: ایجاد سازوکاری که اگر زمانی دشمنان خواستند برای مشکل ارتباطی پیش آورند بتوانیم از آن عبور کنیم (مثلاً اگر خواستند گیت وی ما را قطع کنند) کاری بسیار ساده بوده. همین الآن هم با کمک یک کور فیبر نوری و PAP ها در عرض 5 یا 6 ماه می‌توان شبکه اینترنت ملی راه اندازی کرد که هم اکنون در دانشگاه امیر کبیر نیز ما این کار را کرده‌ایم. من نمی‌دانم چرا این بحث این قدر مشکل شده و عملی هم نشده در صورتی که به راحتی می‌توان با امکانات موجود اقدام به این کار کرد. راهی که انتخاب شده بسیار غلط است.
آیا ما می‌فهمیم سیستم عامل یعنی چه؟
معتمدی به نکته قابل توجهی در خصوص ایجاد سیستم عامل ملی اشاره می‌کند و این پروژه را اساساً بی منطق و بیهوده می‌داند: از سویی ایجاد سیستم عامل ملی به چه معنا است؟! آیا ما اصلاً می‌فهمیم سیستم عامل یعنی چه؟ فرض کنید یک سیستم عامل ملی حتی از ویندوز و یونیکس و لینوکس قوی‌تر ایجاد کردیم. چه فایده ای دارد؟ کدام نرم افزار قرار است روی این سیستم عامل اجرا شود. ویندوز ارزشش تنها به خود سیستم عامل نیست بلکه به هزاران نرم افزار کاربردی است که برای آن عرضه می‌شود. متخصصین هم این بحث‌ها را قبول ندارند.
رویکرد معتمدی این است که: ما می‌توانیم به جای این کارها روی صادرات نرم افزار سرمایه گذاری کنیم. مگر اروپا برای خود سیستم عامل ایجاد کرده؟ اکنون همه تقسیم کار کرده‌اند. یک زمانی شاید ده شرکت روی میکروپروسسور کار می کرند که اکنون به دو مورد محدود شده. زیرا کارها تخصصی و تقسیم شده است.
اینجا است که باید کار ملی شود
معتمدی تاکید می‌کند که: این به معنای مخالفت با ملی شدن آی تی نیست، اما همه چیز باید در جای خود باشد. مثلاً در سال آخر در دوره خود ما 60 میلیارد تومان برای توسعه آی تی در وزارتخانه ها اختصاص دادیم. که البته سازمان مدیریت هم مخالف بود. 7 یا 8 ماه طول کشید که سازمان مدیریت را قانع ;نیم که این کار دخالت در وظایف سازمان مدیریت نیست بلکه توسعه آی تی است که سازمان مدیریت هم نهایتاً قبول کرد.
ما بهترین افراد را در دانشگاه‌ها در زمینه آی سی تی داریم اما متأسفانه همه به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند. این جا است که باید کار ملی شود و زمینه برای کار در داخل توسط متخصصان فراهم شود. کار دولت این مورد است، که ایجاد اشتغال و ارز آوری دارد. هند و کره هم همین کار را کرده‌اند و زیر ساخت‌ها را ایجاد کرده‌اند.
وزیر اسبق ارتباطات کشور، مجدداً تاکید دارد که: به نظر من اصل بحث شبکه ملی به مفهوم تقویت توانایی‌های سخت افزاری و نرم افزاری در بخش آی سی تی بحث درستی است. ولی راهکارهای انتخابی راهکارهای اشتباهی است.
به گزارش تابناک، علی نیکزاد وزیر راه و شهرسازی امروز در مراسم تودیع وزیر ارتباطات – که البته رضا تقی پور غایب آن بود – اشاره کرده است: شبکه ملی اطلاعات، ایمیل بومی، بومی سازی سیستم عامل، موتور جستجوی بومی و پروژه‌‌هایی از این دست با استفاده از منابع و منافع بخش خصوصی مورد حمایت قرار خواهد گرفت.
از زمان شروع شدن بحث‌ها پیرامون راه اندازی اینترنت بومی و ملی و در واقع بومی سازی حوزه آی تی کشور با ابزاری همچون موتور جستجوی ملی، ای میل ملی و سیستم عامل ملی، افکار عمومی در داخل همواره با این ذهنیت به این مسائل نگاه کرده‌اند که همه این‌ها به معنی ایجاد محدودیت در استفاده از حوزه آی تی و کنترل بیشتر بر ارتباطات شهروندان است.
این مسئله ای است که هنوز به قوت خود باقی است. هرچند رضا تقی پور وزیر سابق ارتباطات کشور خنثی کردن تهدیدات سایبری از سوی دشمنان نظام را همواره به عنوان توجیهی برای این پروژه‌ها عنوان می‌کرد، اما افکار عمومی نظر دیگری در این خصوص دارند.
احمد معتمدی، وزیر ارتباطات دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی، در گفتگو با تابناک، که دیروز بخشی از آن منتشر شد، نگاه دیگری به مسئله بومی سازی حوزه آی تی در داخل کشور دارد.
نگاهی متفاوت به بحث بومی سازی
وی معتقد است: از دو منظر می‌توان به این امر نگاه کرد. اول اینکه باید قطعاً حساس باشیم با توجه به دشمنی‌های موجود علیه کشور، این بحث مهم و خوبی است. بعد از یازده سپتامبر شک نکنید که اکنون آمریکا ده برابر ما بر ارتباطات شهروندانش تسلط دارد. ما باید حساس باشیم. به وجود آوردن امکاناتی که اگر مشکلی پیش آمد و قطعی ایجاد شد اینترنت ملی و ارتباطات داخلی به هم نریزد نیز لازم است. ما هم بر روی این موضوع حساس بودیم و آن را ضروری می‌دانستیم. با این تفاوت که سر و صدایی نمی‌کردیم تا التهابی در میان مردم ایجاد نشود.
معتمدی اشاره می‌کند که: مردم در آمریکا ده برابر زیر زره بین هستند ولی این احساس در میان شهروندان این کشور به هیچ وجه به این اندازه نیست. اکنون در داخل کشور همه تصور می‌کنند که تمام ارتباطات آن‌ها تحت کنترل است در صورتی که اگر هم بخواهیم اصلاً امکان این اقدام وجود ندارد. ما این احساس عدم امنیت را اکنون در جامعه به وجود آورده‌ایم و بد عملکرده ایم. حساسیت درست اما راهکارها اشتباه بوده است.
معتمدی با اشاره به لزوم کنترل حاکمیتی بر ارتباطات برای مقابله با تهدیدات دشمنان، می‌گوید: ایجاد سازوکاری که اگر زمانی دشمنان خواستند برای مشکل ارتباطی پیش آورند بتوانیم از آن عبور کنیم (مثلاً اگر خواستند گیت وی ما را قطع کنند) کاری بسیار ساده بوده. همین الآن هم با کمک یک کور فیبر نوری و PAP ها در عرض 5 یا 6 ماه می‌توان شبکه اینترنت ملی راه اندازی کرد که هم اکنون در دانشگاه امیر کبیر نیز ما این کار را کرده‌ایم. من نمی‌دانم چرا این بحث این قدر مشکل شده و عملی هم نشده در صورتی که به راحتی می‌توان با امکانات موجود اقدام به این کار کرد. راهی که انتخاب شده بسیار غلط است.
آیا ما می‌فهمیم سیستم عامل یعنی چه؟
معتمدی به نکته قابل توجهی در خصوص ایجاد سیستم عامل ملی اشاره می‌کند و این پروژه را اساساً بی منطق و بیهوده می‌داند: از سویی ایجاد سیستم عامل ملی به چه معنا است؟! آیا ما اصلاً می‌فهمیم سیستم عامل یعنی چه؟ فرض کنید یک سیستم عامل ملی حتی از ویندوز و یونیکس و لینوکس قوی‌تر ایجاد کردیم. چه فایده ای دارد؟ کدام نرم افزار قرار است روی این سیستم عامل اجرا شود. ویندوز ارزشش تنها به خود سیستم عامل نیست بلکه به هزاران نرم افزار کاربردی است که برای آن عرضه می‌شود. متخصصین هم این بحث‌ها را قبول ندارند.
رویکرد معتمدی این است که: ما می‌توانیم به جای این کارها روی صادرات نرم افزار سرمایه گذاری کنیم. مگر اروپا برای خود سیستم عامل ایجاد کرده؟ اکنون همه تقسیم کار کرده‌اند. یک زمانی شاید ده شرکت روی میکروپروسسور کار می کرند که اکنون به دو مورد محدود شده. زیرا کارها تخصصی و تقسیم شده است.
اینجا است که باید کار ملی شود
معتمدی تاکید می‌کند که: این به معنای مخالفت با ملی شدن آی تی نیست، اما همه چیز باید در جای خود باشد. مثلاً در سال آخر در دوره خود ما 60 میلیارد تومان برای توسعه آی تی در وزارتخانه ها اختصاص دادیم. که البته سازمان مدیریت هم مخالف بود. 7 یا 8 ماه طول کشید که سازمان مدیریت را قانع ;نیم که این کار دخالت در وظایف سازمان مدیریت نیست بلکه توسعه آی تی است که سازمان مدیریت هم نهایتاً قبول کرد.
ما بهترین افراد را در دانشگاه‌ها در زمینه آی سی تی داریم اما متأسفانه همه به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند. این جا است که باید کار ملی شود و زمینه برای کار در داخل توسط متخصصان فراهم شود. کار دولت این مورد است، که ایجاد اشتغال و ارز آوری دارد. هند و کره هم همین کار را کرده‌اند و زیر ساخت‌ها را ایجاد کرده‌اند.
وزیر اسبق ارتباطات کشور، مجدداً تاکید دارد که: به نظر من اصل بحث شبکه ملی به مفهوم تقویت توانایی‌های سخت افزاری و نرم افزاری در بخش آی سی تی بحث درستی است. ولی راهکارهای انتخابی راهکارهای اشتباهی است.