برهه انتخابات ریاست جمهوری در ایران علاوه بر اهمیتی که برای نظام اسلامی و مردم ایران دارد،برای نظام های سیاسی معارض جمهوری اسلامی که بقای نظام ایران را برنمی تابند نیزازاهمیت ویژه ای برخوردار است.خوب یا بد هر انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ انقلاب اسلامی که مایه روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید شده ،تحولاتی جدی در رویکرد قوه مجریه به‌وجود آورده است.تلاش برای مدیریت یا حداقل تاثیر گذاری بر انتخابات ریاست جمهوری از آرزوهای این نظام های معارض بوده و هست.
***
در سال آینده انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد و مجموعه تحلیل های نظریه پردازان یا تحلیلگران غربی حاکی از تلاش آنان برای تاثیر گذاری بر انتخابات بویژه از طریق طراحی دستور کار برای کاندیداها به‌واسطه تغییر اولویت مردم است.تحریم های اقتصادی فراتر از ایجاد نرمش در سطح مقامات ارشد برای مذاکره در قالب مطلوب غرب، تغییر فضای ذهنی توده های مردم و نیز کاندیداهای ریاست جمهوری رانیز جستجو می کند.
جدا از تحلیل هایی که بر عوامل دور از ذهن یا آرزویی و غیر واقعی تاکید دارد،پاره ای از تحلیل ها به‌دلیل اتکاء بر بعضی از واقعیت های اقتصادی باید مورد توجه قرار گرفته و نظام و بویژه کاندیداها باید به گونه ای
برنامه ریزی نمایند که امکان سوءاستفاده را از بیگانگان بستانند.
***
کوان هریس از تحلیلگرانی است که بر روی عوامل اقتصادی مانور داده و نکات قابل تاملی را مورد توجه قرار داده است.
محورهایی که از نظر وی می تواند به پاره ای از فشارهای اقتصادی-اجتماعی و به تبع آن سیاسی بینجامد،عبارتند از:
- شوک اقتصادی-اجتماعی ناشی از تورم شدید
- ادامه کاهش فروش نفت در سال 2013 در ادامه کاهشی که در سال 2012 رخ داد و فروش بنا بر ادعای او از 3/2 میلیون بشکه در ابتدای 2012 به یک میلیون بشکه در انتهای 2012 رسید.
- کسری بودجه بیش از سی درصد
- تنش میان نخبگان بر سر ادامه یا عدم ادامه پرداخت یارانه ها
- بحران کارخانه ها در افزایش تولید به‌دلیل افزایش قیمت مواد خام و نیز ناتوانی در افزایش تولید کشاورزی
- توافق نخبگان سیاسی بر وضع بد اقتصادی منجمله رئیس جمهور احمدی نژاد
- ادامه بحران هسته ای
***
بررسی های نگارنده نشان می دهد که در مجموع آمریکا در پی آن‌است که از طریق کاهش درآمد و کسری بودجه دولت ایران به سه هدف دست یابد:
1. ایجاد تصویر ناکارآمدی نظام در حل معضلات
2. افزایش احساس محرومیت نسبی و پدیدآوری پتانسیل اعتراضی
3. ایجاد این ذهنیت که مشکلات کشور ناشی از سیاست ضدآمریکایی است.
در عین حال برآنم که رسانه ها و سیاستمداران غربی و بویژه آمریکایی قصد دارند که برای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در سال 92 دستور کار نوشته و آنها را بصورت ظریفی به گونه ای ناخواسته مدیریت نمایند.محورهایی که آنها می کوشند برای کاندیداها به عنوان دستور کار تعیین کنند ؛عبارت است از:
- اولویت دهی به مذاکره با آمریکا یا ارسال سیگنال های مثبت به عنوان یک فاکتور رای آور
- ورود به فاز انتقاد صریح یا ضمنی از مواضع نظام که در هر حال تصویری از ضعف تصمیمات را به اذهان متبادر کند.
- وارد سازی کاندیداها به فاز خود افشاگری یا سیاه نمایی از نظام
- تشویق تنش در صورت نرسیدن به نتیجه مطلوب نظیر مدل سال 88
***
متاسفانه باید اعتراف کنیم که در بعضی از مواضع مقدماتی تعدادی از کاندیداها نشانه هایی دال بر بروز مواضعی که در چارچوب مدل فوق هست؛دیده می شود .نشانه هایی که ممکن است تا انتخابات بر شدت و تعداد آن افزوده شود.در همین راستا شایسته است که طرح های مدیریت برداشت کانون های برنامه ریزی غربی شناسایی و توسط نهادهای ذیربط در اختیار کاندیداهای محتمل از هر خط فکری یا جناحی قرار داده شود؛تا هشیارانه از ورود به میدانی که برنده آن نهایتا کشورهای مخالف ایران و منافع ایرانیان هستند؛خودداری نمایند.